Ovidius: Umenie milovať
HĽADANIE A ZVÁDZANIE
Akže si ucháň a prvý raz do boja ideš,
akže chceš prežiť lásku, musíš ju najsamprv nájsť.
Po druhé: nájdené dievča si musíš obratne získať,
po tretie: snaž sa, nech láska vydrží na dlhý čas.
***
Musíš veriť sám sebe, že každú je možné získať,
a získaš potom každú: pascu len nauč sa klásť.
Skor by vtáčence na jar a v lete skor zmlkli by svrčky,
pred zajacom by skor utiekol poľovný pes,
než by sa priečila žena, keď chlap ju obratne zvádza -
napokon dá ti aj tá, ktorá vždy hudie, že nie.
Rovnako muži aj ženy sú náchylní k tajomnej vášni,
muž ju zatajiť nevie, v žene však hlbšie to vrie.
No nikdy ženu nepros a nič jej nesľubuj vopred:
nech žena, ktorú si zviedol, prosebnú úlohu hrá.
Krava na mekkej paši si bujaka bučaním volá,
žrebca s kopytom pevným kobyla erdžaním zve,
len u nás pohlavný pud sa nejaví zavše tak prudko,
chlap je ohnivý potiaľ, pokiaľ si stanoví sám.
***
Nesmieš sa pomýliť, že len námorník alebo roľník,
čo ťažko obrába zem, skúmať má príhodný čas:
nemožno v hocktorej chvíli siať do klamnej ornice zrno,
alebo na zeleň vĺn vypúšťať vydutú loď.
To isté pravidlo platí aj pri love povabných dievčat -
ak príliš nesúriš, neraz odtrhneš vzácnejší kvet.
***
No obávaj sa sviatku, keď milá má narodeniny:
v takýto pľuhavý deň musíš jej voľačo dať.
Ak nedáš pozor, žena ťa ošklbe - nájde už zposob,
ako ti roztúženému zaboriť do mešca dlaň.
A ak si takto zvykne vždy osláviť narodeniny,
bude sa ochotne rodiť v priebehu roka sto ráz.
O klamstvách predajných žien si vobec netrúfam vravieť:
nestačilo by desať jazykov v desiatke úst.
***
Ó rímska mládež, radím ti: výrečnosti sa nauč
dievča naletí na zvodnú reč.
Skrývaj však takúto moc, dar jazyka nezneužívaj,
naduté slová nikdy nepúšťaj z táravých úst.
Pri nežnej milenke reční a trkoce večne len hlupák.
***
Buď čistotný: opáľ sa na slnku Martovho poľa,
tógu maj upravenú, vypratú, bez mrzkých škvŕn.
Z úst nech ti netrčí jazyk a nevycer deravé zuby,
vo veľkej topánke nech ti nepláva noha sem - tam,
poriadne sa daj strihať a nenos prílišnú hrivu
a prácu s vlasmi a bradou odovzdaj do schopných rúk.
Nenos pridlhé nechty a nemaj za nimi špinu
nech ani z nosnej dierky nahor ti nelezie chlp!
Nech ti nepáchne z úst a odporným dychom a potom
ako smradľavý cap nikomu nedráždi čuch!
To stačí. O ďalšie nech sa len bujná dievčina stará
alebo chlap čo chce chlapa, lebo je teplý ten chlap.
***
Byť pod parou je hanba, no predstierať opicu možeš:
skryté narážky bľaboc, posmešný jazyk si lám,
aby v prílišnom pití sa hľadal skutočný dovod,
že sa volnějšie správaš, púšťaš sa do smelších viet.
"Na zdravie panej!" zvolaj, "a na zdravie toho, s kým spáva!"
Tichučko si však mysli: "Bodaj by trafil ho šľak!"
A keď sa odprace stol a hostia sa začnú brať domov,
zástup ti sám dá možnosť, aby si prenikol k nej:
využij tlačenicu a telom k jej telu sa pritúľ,
nohou jej po nohe šmátraj, dlaňou jej oblápaj driek.
***
Šťastie a lásku nájde, iba kto nepozná strach.
Často sa v hlbokú vášeň zmenila žartovná hra.
Preto sa k pochlebníkom, vy dievčatá, správajte milšie:
nevážne prekáranie može sa ošiaľom stať.
***
Ak sa žena hanbí dať prvá najavo vášeň,
tak zasa rada ju strpí, začínať musí však muž.
Pros, aby si ju získal, veď čaká na tvoje prosby,
aby si dosiahol všetko, prvotnú podmienku splň!
Iba ak poznáš, že prosba v nej zobúdza zaťatú pýchu,
hneď zanechaj svoj zámer, zavčasu upaľuj preč!
Mnohé chcú mať, čo mizne, a neznesú, čo sa im núka,
a preto postupuj tak, aby si vyhovel im.
Nečakaj od prvej chvíle, že prosba bude mať úspech:
pod rúškom priateľstva, skryto zobuď v nej ľúbostný cit.
Takýto postup neraz aj prísnu dievčinu zmiatol:
kto si ju priateľsky ctil, ten sa jej milencom stal.
***
Ak ľúbiš, buď bledý - veď milencom pristane bledosť
a len skutočný hlupák si myslí, že nie je to tak.
Zblednutý láskou k Síde šiel Orión do pustých lesov,
bledý bol Dafnis, keď nymfa bezcitne pohrdla ním.
Chudou postavou dokáž, že miluješ: bez hanby navleč
kapucňu na svoje vlasy, zúfalý výzor si drž.
Vedz: telá mládencov chudnú v tom zármutku prebdených nocí,
vo veľkej láske, ktorá prináša muku a strasť.
Ak sa chceš dostať k cieľu, tak neváhaj vyvolať súcit,
aby ti zjavnú ľúbosť každý hneď vyčítal z čŕt.
***
Mám bedákať či frflať, že dobro sa mieša vždy so zlom?
Priateľstvo je už len slovo, vernosť je prázdný len zvuk.
Nesprobuj pred priateľom sa pochváliť, akú máš milú!
Ak uverí tej chvále, začne jej nadbiehať sám.
Len podlosť všade vládne a každý len vlastnú chce rozkoš,
aj keď to priateľa bolí, každý ho oklame rád.
Žiaľ ani nepriateľa sa nemusíš natoľko ľakať,
toho však, čo ti vernosť prisľúbil, najviac sa boj.
Príbuzného a brata a blízkeho druha sa varuj,
lebo ti raz tá čvarga naženie skutočný strach.
***
Povahy dievčat sa líšia:
cestami tisícerými prenikni v tisíce sŕdc!
Neradno pre každý vek si osvojiť jediný zposob:
tvoju pascu už z diaľky odhalí starnúca laň.
Ak cudnej, hanblivej žene bys prejavil skúsenú prudkosť,
stratí doveru v teba, začne sa chúďatko báť.
Preto sa stáva, že tá, čo hanbí sa čestnému oddať,
sprostému odroňovi ponúkne lono a hruď.
AKO SI UDRŽAŤ LÁSKU
Iste je ťažké ju nájsť, no ustrážiť ženu je ťažšie,
v hľadaní náhoda hrá, v strážení dovtip a um.
Ak ťa má ľúbiť, buď ľúbosti hoden -
na to však musíš mať viac ako len povabný vzhľad.
Aj ty si krásavec nájdeš už čoskoro šedivé vlasy,
nájdeš si na tele vrásky, nahmatáš zhúžvanú pleť:
preto si pestuj ducha, nech pretrvá klamlivú krásu,
lebo len on ťa bude sprevádzať po smutný hrob.
***
Najme nežnosťou možeš sa usídliť v ženinom srdci,
drsnosťou vyvoláš iba zúrivý hnev.
***
Láska je ako vojna - a ťarbáci musia ju prehrať,
jej skvelú zástavu brániť nemože zbabelý chlap.
Keby si nemohol k milej ísť priamou a bezpečnou cestou,
keby si zistil, že znútra zatisli závoru vrát,
do jej príbytku smelo sa spusti otvorom v streche,
alebo nečujne vlez vysokým oblokom k nej.
Poteší sa, veď spozná, že pre ňu si riskoval život,
a nájde v tom aj dokaz, aký je vážný tvoj cit.
***
Keby si nadlho chcel si udržať dievča, nuž snaž sa
predstierať, že jej krása šialene spila tvoj zrak.
Keď ju v košieľke zazrieš, hneď volaj: "Načisto zhorím!"
- no súčasne ju pritúľ, aby jej neškodil chlad.
Každé jej objatie oceň a láskanie prijímaj vďačne,
potom ti toľkú dá slasť, na koľkú postačí noc.
A keby prevýšila aj Medúzu v krutosti srdca,
teba si s láskou a nehou privinie na bielu hruď.
***
Musí si na teba zvyknúť - niet sily nad silu zvyku:
kým nemáš dievča v hrsti, nech sa ti nehnusí nič.
Stále jej na očiach buď a stále ju zaplavuj rečou,
vo dne v noci nech hľadí jedine na tvoju tvár.
Ak budeš presvedčený, že može už po tebe túžiť
a že sa bude zhrýzať, keby si zmizol jej preč,
zmizni: je úroda hojná, ak pole si odpočinulo,
no nechoď nadlho včerty: čas može stlmiť jej túžbu,
vzdialená láska zvadne, nová sa prihlási hneď.
Meneláos šiel z domu: hosť nenechal Helenu v noci
samotnú spať a s vrúcnou prosbou sa vteperil k nej.
Ó Meneláos, ty chumaj! Sám z domu si vytiahol paty
a zatiaľ pod tvojou strechou zostala žena a hosť.
***
Nevera dokáže zničiť aj pevnú a úprimnú lásku,
preto si múdry človek rozváži podobný hriech.
Ale ja nechcem byť sudcom a viazať vás k jedinej milej,
vernosť je slabou stránkou veru aj vydatých žien.
No ak to predsa praskne a nevera stane sa zjavnou,
hoci si všetko tajil, neustúp: ďalej to taj.
Nesnaž sa pokornejšie a milšie k manželke správať -
bol by to dokaz, že vlastne mrchavé svedomie máš.
Pritom však často s ňou obcuj a zmierenie príde samo:
v posteli poprieš, že iná dráždi a láka ťa viac.
***
Sú ženy, ktorým nesmieš len placho a oddane slúžiť:
ak im sokyňa chýba, milujú bez ohňa, mdlo,
priveľa stálej lásky a šťastia im uspáva dušu
a veru nie je ľahké znášať ten pokojný vzťah.
Tak ako slabý plameň, čo strávil už povodnú silu
a stajený sám v sebe pod sivý popol sa skryl,
znova sa rozhorí prudko, keď vhodíš doň úlomok síry,
znova zažiari ohňom, obnoví dávnejší jas,
priam tak aj lásku treba vždy novými podnetmi kriesiť,
keď príliš bezpečné srdce začína obrastať tuk.
***
prílišné prosíkanie uráža mužovu česť.
Nečakaj , kým ti povie: "Ach, ako sa teba len strasiem?"
A už vobec sa nesnaž ju dolapiť pri hriešnom skutku:
nech si len hreší, nech tajnú ľúbosť jej zaťaží strach.
Ak ich lapíš, ich láska sa zvačší: veď spoločný osud
a hroza z trestu ich spojí, zblížia sa oveľa viac.
***
Je to len maličká cnosť, ak dokážeš krotiť svoj jazyk,
naopak ťažký je prečin vyzradiť dovernú vec.
Klame človek, čo tvrdí, že s každou ženou sa vyspal -
keby to bola pravda, vedel by mlčať sťa hrob.
Nemože dotknúť sa tela, nuž mena sa dotkne - to može,
a hoci telo je čisté, na mene zostane šliam.
Tak choď a zamkni dvere, ty strážca panenskej cnosti,
sto závor, prekliaty psisko, na ťažkú bránu si daj -
nič ti to nepomože: hľa, príde špinavý chvastúň
a roztrúsi, že mal ju, hoci ju nemohol mať.
Ja však sa zriedka priznám aj k ozajstným úspechom v láske,
verne a bezpečne tajím každý svoj víťazný lov.
ŽENSKÉ FÍGLE
Pokým ste v mladom veku a máte dosť bujarej sily,
milujte - lebo jak voda roky vám uplynú v diaľ.
Podľa príkladu bohýň sa správajte, smrteľné ženy,
a roztúženým mužom dávajte rozkošnú slasť.
Železo nevydrží a kremeň sa zoderie trením,
lono však nemožno zodrať - všetko vám zostane tam.
:-)))
***
Úprava zvýši tvoj povab, ak nedbáš oň, povab sa stratí,
hoci by Venuši samej mohol sa rovnať tvoj zjav.
Ráno sa tvár, že spíš - a zatiaľ celá sa šľachti,
až keď si upravená, možeš nám v ústrety vyjsť.
**
Ústa len napoly otvor, nech hĺbia sa na lícach jamky,
pričom si korene zubov zakrývaj okrajom pier.
A nerehoc sa stále, až kŕče ťa v slabinách kolú,
tajomným ženským čarom zazvučať musí tvoj smiech.
Pri takom chachote jednej sa ústa odporne škeria,
druhá sa trasie a kvičí, akoby prepukla v plač,
a tretia namiesto smiechu tak hlasno a škrekľavo vrieska,
ako keď oslica hnusná híkaním prehluší mlyn.
***
Kus krásy prezrádza chodza - a netreba zabúdať na ňu,
veď cudzích mužov zláka, ale aj odpudí preč.
Daktorá myká zadkom, až lietajú vzdušné jej šaty,
napetou nohou švihá, nesie sa naduto vpred,
iná zas, červená v tvári jak plachá vidiecka buchta,
zboka nabok sa kláti úsilím čaptavých noh.
Vo všetkom musí byť miera, aj v chodení: prvá z tých žien
je bujnejšia ako sa patrí, druhá je hotová hus.
***
Nepoznáš, čo je skryté - čo nepoznáš, nebudí túžbu:
aj pekná tvár je nanič, pokým ju nezazrie chlap.
Náhoda vládne svetu - maj udicu spustenú stále:
v hĺbke, kde najmenej čakáš, chytí sa največšia z rýb.
***
S návrhmi mládenca síce hneď nesmieš vysloviť súhlas,
no vyvaruj sa stroho odmietnuť všetko čo chce.
Odporná je nám prílišná pýcha:
zárodky nenávisti skrýva vše mlčiaca tvár.
Pohľady neodvracaj a úsmev úsmevom splácaj,
ak ťa posunkom vyzve, prijmi a posunok vráť.
***
Odpor však budia aj smutné -
nám sa len veselé páčia, lebo sme bujarý ľud!
Vás by som Andromaché a Tekmessa, neprosil nikdy,
aby mi niektorá z vás poskytla vášnivú noc,
a sotva by som veril, že spali ste dakedy s mužmi,
máte však deti - nuž verím, hoci aj neveľmi rád.
Či mohla Aiantovi tá zúfalá zmrzlina šepkať:
"Mucko moj!" alebo čosi, od čoho chlapi sú paf?
***
Ľahko nás pohnete k tomu, že veríme vo vašu lásku:
kto túži, uverí rád v splnenie najkrajších snov....
Komentáře
Přehled komentářů
Toto dielo, je jedna z najlepsích, kedy co som cítal vo svojom zivote. Pozical som inym, uspech necakal dlho na seba cakat.:)Vzdy to fungovalo aj vtych najtazsích situáciách, len sa netreba bát!
Umenie milovat
(Imro, 9. 1. 2011 22:02)